Από τις 15 Φεβρουαρίου έως τις 17 Μαρτίου 2024, η Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων θα φιλοξενήσει την πρώτη αναδρομική έκθεση ζωγραφικής της Ρίκας Πανά, με τίτλο ΠΡΟΣ ΤΟ ΦΩΣ, η οποία πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ), σε επιμέλεια της Ελισάβετ Πλέσσα.
«Προς το Φως»: Αναδρομική έκθεση ζωγραφικής της Ρίκας Πανά
Ε γ κ α ί ν ι α έ κ θ ε σ η ς
Πέμπτη 15 Φεβρουαρίου 2024, 18:00
Πινακοθήκη Δήμου Αθηναιων
(Κτήριο Α, Λεωνίδου & Μυλλέρου, Πλ. Αυδή, Μεταξουργείο)
H έκθεση πλαισιώνεται από μεγάλη μονογραφία για το έργο της Ρίκας Πανά που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μέλισσα.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Η Ρίκα Πανά (Αδαμαντία Παναγιωτοπούλου, το γένος Λαζάνη) γεννήθηκε στην Αθήνα στις 8 Ιουλίου 1929. Το 1951 πραγματοποίησε ελεύθερες σπουδές ζωγραφικής στο Παρίσι και στο Λονδίνο. Την περίοδο 1953–1955 παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής στο φροντιστήριο του Πάνου Σαραφιανού. Επέτυχε στις εισιτήριες εξετάσεις για την Προπαρασκευαστική Τάξη της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, όπου φοίτησε το 1956–1957 με δάσκαλο τον Γιάννη Μόραλη και συμφοιτητές της τον Αλέκο Φασιανό και τον Σωτήρη Σόρογκα. Το φθινόπωρο του 1957 σοβαρά προβλήματα υγείας την εμπόδισαν να περάσει τις εισιτήριες εξετάσεις για το Α´ έτος της ΑΣΚΤ και αναγκάστηκε να διακόψει τις σπουδές της λόγω πολύμηνης παραμονής στο νοσοκομείο. Έκτοτε ακολούθησε μια μοναχική δημιουργική πορεία, ζωγραφίζοντας αδιάκοπα μέχρι περίπου το 2010. Παρουσίασε τη ζωγραφική της σε τέσσερις ατομικές εκθέσεις στο Λονδίνο (1969), στην Αθήνα (1970), ξανά στο Λονδίνο (1971) και στη Ρώμη (1972) και έλαβε μέρος σε ομαδικές εικαστικές διοργανώσεις εντός και εκτός Ελλάδας.
Περιγραφή
Η έκδοση περιλαμβάνει κείμενα που γράφτηκαν ειδικά για τον τόμο αυτόν από την Ελισάβετ Πλέσσα, η οποία ερεύνησε επί ένα χρόνο το αρχείο της Ρίκας Πανά και μελέτησε το έργο της σε στενή συνεργασία μαζί της. Τον τόμο συμπληρώνουν 100 περίπου έργα της (έργα σε καμβά και σε χαρτί), καθώς και πλούσιο αρχειακό υλικό (φωτογραφίες, αλληλογραφία, δημοσιεύσεις και κριτικές από τον ελληνικό και ξένο Τύπο).
Όπως επισημαίνει η επιμελήτρια της έκδοσης Ελισάβετ Πλέσσα, η ζωγραφική της Ρίκας Πανά είναι βαθιά ανθρωποκεντρική. Το έργο της διαμορφώθηκε από τον εμφύλιο πόλεμο, την κατοχή και τη δικτατορία των συνταγματαρχών, καθώς και από τα σοβαρά προβλήματα υγείας που αντιμετώπισε. Ο πρωτοποριακός χαρακτήρας και η εκφραστικότητα της τεχνοτροπίας της, με τα ελάχιστα υλικά που χρησιμοποιεί, ταιριάζουν τόσο στα σοβαρά θέματα που καταγγέλλει, όσο και στην αμεσότητα με την οποία τα διαχειρίζεται. Η διαμαρτυρία για την έλλειψη ελευθερίας, η καταγγελία της διάβρωσης του πολιτισμού, η αναζήτηση ταυτότητας, η απόγνωση και η ελπίδα του ανθρώπου αποτελούν τους βασικούς άξονες της ζωγραφικής της
ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ
Ελισάβετ Πλέσσα (ιστορικός τέχνης)
ΑΛΛΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
Αλεξάνδρα Λαδικού (Ηθοποιός)
Χριστόφορος Μαρίνος (ιστορικός τέχνης)
Cornelia Navari (ομότιμη καθηγήτρια Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Birmingham)
Κωνσταντίνος Α. Παπαγεωργίου (ομότιμος καθηγητής της Φιλοσοφίας του Δικαίου στη Νομική Σχολή του ΕΚΠΑ)
Τίτος Πατρίκιος (ποιητής)