“Αν το όλο είναι μεγαλύτερο από το μέρος, ο άνθρωπος πρέπει να είναι μεγαλύτερος από το μέρος του εαυτού του που βρίσκεται σ’ ένα του βιβλίο”. Έντουαρντ Μπάλγουερ Λίτον
Οι προτάσεις του travelgirl.gr: 4+1 ιστορικά βιβλία που πρέπει να έχεις στην βιβλιοθήκη σου
Ο Ρωμαίος ρήτορας και πολιτικός, Κικέρων, είχε πει ότι φως της αλήθειας, μάρτυρας των καιρών, δάσκαλος της ζωής είναι η Ιστορία. Σήμερα λοιπόν θα σας δώσω τις δικές μου προτάσεις για τα 5 ιστορικά βιβλία που πρέπει ο καθένας από μας να έχει στην βιβλιοθήκη του.
«Γιατί το Βυζάντιο; Μια αυτοκρατορία έντεκα αιώνων» του Michel Kaplan
Το Βυζάντιο διαφέρει πολύ από τα στερεότυπά μας. Είναι μια αυτοκρατορία που ανανεώνεται και προσαρμόζεται, ακόμα και στις ύστατες στιγμές της. Ως κράτος δικαίου διαθέτει χαρακτηριστικά πολύ κοντινά και οικεία στις αντιλήψεις μας (νομοθετική ρύθμιση επαγγελμάτων, διασφάλιση του ελεύθερου ανταγωνισμού, προστασία του ασθενέστερου συμβαλλομένου).
Ο συγγραφέας, παραπέμποντας σκόπιμα στο βιβλίο της Ελένης Γλύκατζη-Αρβελέρ, μας προσφέρει μία εύληπτη και συνοπτική κριτική παρουσίαση της ιστορίας του Βυζαντίου.
Το βιβλίο εστιάζει στην πολιτική ιδεολογία, τους θεσμούς, τη δημόσια διοίκηση, το φορολογικό σύστημα, την οικονομία, το δίκαιο, την εκπαίδευση, τον πολιτισμό.
«Η ιστορία της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας 1750 – 2015» του Γεωργίου Β. Δερτιλή
Γράφοντας το βιβλίο αυτό, σκοπός μου δεν ήταν να διηγηθώ «τι έγινε», αλλά να κατανοήσω το «γιατί έγινε». Δεν ήταν να διηγηθώ μια ιστορία, αλλά να την ερμηνεύσω. Να εξηγήσω την Ιστορία της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας με τους Έλληνες να φαντάζονται μιαν από τις πρωιμότερες δημοκρατίες στον κόσμο και να την διαμορφώνουν βυθισμένοι σε εξάρσεις ενθουσιασμού και σε εμφύλια μίση, να παλεύουν με την αστάθεια που τους επέβαλλε η μοίρα της χώρας, η θέση της στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων, και να σκορπούν το αίμα τους αντιμετωπίζοντας αυτοκρατορίες και αψηφώντας υπερδυνάμεις. Και με αυτήν την Ιστορία, ήθελα να μιλήσω όχι μόνο στον ιστορικό, στον ανθρωπολόγο, στον οικονομολόγο, αλλά και στις μαθήτριες και στους φοιτητές και στους γενικούς αναγνώστες, αυτούς που αγαπούν το διάβασμα ή και όσους ακόμη δεν το συνηθίζουν. Είναι τα πρόσωπα που περιδιαβάζουν συνεχώς στην σκέψη του κάθε συγγραφέα και οδηγούν το χέρι και την καρδιά του. Είναι τα πρόσωπα που έχουν από τον συγγραφέα μόνο δύο απαιτήσεις: να μοιραστεί μαζί τους την όποια γνώση του, προσφέροντάς τους και ολίγη ευχαρίστηση. Δύο μόνο απαιτήσεις, αλλά μεγάλες: επιβάλλουν στον συγγραφέα σαφήνεια, απλότητα και καλαισθησία γραφής. Επειδή αυτοί είναι οι μόνοι τρόποι που έχει ένας συγγραφέας για να πλησιάσει πραγματικά τον αναγνώστη, την αναγνώστρια – κοιτάζοντάς τους στα μάτια.
«Υπερδιέγερση: Τα ναρκωτικά στο Τρίτο Ράιχ» του Norman Ohler
Οι ναζί παρουσιάζονταν ως πολέμιοι του ηθικού εκφυλισμού. Κι όμως, όπως αποκαλύπτεται στο συναρπαστικό αυτό μπεστ σέλερ, η χρήση ναρκωτικών στο Τρίτο Ράιχ ήταν ευρέως διαδεδομένη: ουσίες όπως κοκαΐνη, ηρωίνη, μορφίνη και μεθαμφεταμίνες χρησιμοποιούνταν από εργάτες ως νοικοκυρές, ενώ στάθηκαν ιδιαίτερα σημαντικές για το στράτευμα.
Η χρήση ναρκωτικών στα υψηλότερα κλιμάκια της ιεραρχίας επηρέαζε αρνητικά και τη λήψη αποφάσεων, με τον Χίτλερ και τους ακολούθους του να καταφεύγουν σε δυνητικά θανάσιμα κοκτέιλ ουσιών καθώς η θέση της Γερμανίας χειροτέρευε.
Παρότι τα ναρκωτικά από μόνα τους δεν μπορούν να εξηγήσουν τα γεγονότα του Β’ Παγκόσμιου πολέμου ή την έκβασή του, η συναρπαστική έρευνα του Ohler αλλάζει την αντίληψή μας επ’ αυτών.
Η «Υπερδιέγερση» δεν μας λέει απλώς κάτι που δεν γνωρίζαμε, παρά φωτίζει μια κρίσιμη πληροφορία που μέχρι χθες έμενε τεχνηέντως παραγκωνισμένη στα… ψιλά γράμματα της Ιστορίας.
«Ο πόλεμος του Έρνεστ Χέμινγουεϊ. Οι περιπέτειές του ως ανταποκριτή στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο» του Terry Mort
Από τις ακτές της Νορμανδίας μέχρι την απελευθέρωση του Παρισιού και την τραγωδία στο Χούρτγκενβαλντ, αυτή είναι η ιστορία των δημοσιογραφικών περιπετειών του Έρνεστ Χέμινγουεϋ στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Την άνοιξη του 1944 ο Χέμινγουεϋ ταξίδεψε στο Λονδίνο και μετά στη Γαλλία για να καλύψει τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο για το περιοδικό Collier’s. Είχε προφανώς αργήσει να φτάσει. Γιατί πήγε; Είχε αντισταθεί σε αυτό το είδος δημοσιογραφίας κατά το μεγαλύτερο μέρος της πρώτης περιόδου του πολέμου, αλλά, όταν αποφάσισε να πάει, βρέθηκε στο επίκεντρο των γεγονότων κι έτσι συνέβαλε στο να κατανοήσουμε κάποια από τα μείζονα συμβάντα του πολέμου. Πέταξε σε αποστολές με τη RAF (εν μέρει για να μαζέψει υλικό για ένα μυθιστόρημα)· ήταν μέλος ενός αποβατικού σκάφους στην ακτή Ομάχα την D-Day· στη συνέχεια ενεπλάκη με τις δυνάμεις της γαλλικής αντίστασης και κυκλοφορούσε στους ακόμα επικίνδυνους δρόμους του απελευθερωμένου Παρισιού. Αργότερα ήταν παρών στη γερμανική Γραμμή Ζίγκφριντ και στο τρομερό πεδίο μάχης του Χούρτγκενβαλντ, όπου το αγαπημένο του 22ο σύνταγμα έχασε σχεδόν όλους τους άνδρες του. Ύστερα από αυτή την τραγωδία, λέγεται πως δεν ήταν πια ο ίδιος άνθρωπος. Αυτή η συναρπαστική αφήγηση διερευνά παράλληλα το μεταγενέστερο έργο του Χέμινγουεϋ -μεγάλο μέρος του οποίου πηγάζει από τις πολεμικές εμπειρίες του-, που διαμόρφωσε με δραματικό τρόπο τα όψιμα στάδια της καριέρας του.
«1821: Η δημιουργία ενός έθνους-κράτους» από τους Θάνος Μ. Βερέμης, Γιάννης Σ. Κολιόπουλος, Ιάκωβος Δ. Μιχαηλίδης
Μια συνθετική προσέγγιση του θεμελιακού για τους Έλληνες γεγονότος και των πρώτων χρόνων του νέου ελληνικού κράτους.
H ανεξαρτησία από την Οθωμανική Αυτοκρατορία ήρθε για τους Έλληνες έπειτα από σχεδόν μια δεκαετία σκληρού ένοπλου αγώνα και δοκιμασίας (1821-1830). Η κατακερματισμένη κοινωνία των επαναστατημένων στάθηκε εμπόδιο στον συντονισμό δυνάμεων οι οποίες συγκροτούσαν αντίπαλα δίκτυα, το καθένα με τη δική του ιεραρχία και τους δικούς του ξεχωριστούς στόχους. Δεν είναι συνεπώς περίεργο ότι μετά τη συνεργασία των δύο πρώτων ετών του Αγώνα ακολούθησαν οι εμφύλιες συγκρούσεις. Παρ’ όλα αυτά, η Επανάσταση ανταποκρίθηκε στη βασική φιλοδοξία όσων αγωνίστηκαν: τη δημιουργία ενός ενιαίου, ελεύθερου κράτους.
Το παρόν εγχείρημα αποτελεί συλλογική προσπάθεια μιας σύγχρονης απόδοσης του θεμελιακού για τους νεότερους Έλληνες γεγονότος.
Είναι μια προσπάθεια συνθετικής προσέγγισης του 1821 και των πρώτων ετών του ελεύθερου κράτους από τρεις κορυφαίους επιστήμονες.
Πηγή κεντρικής φωτογραφίας: https://www.insidehook.com/article/books/curating-the-perfect-home-library-nina-freudenberger