«Οι Ηλίθιοι» του Lars von Trier στο θέατρο Vault

«Οι Ηλίθιοι» (Idioterne) του Lars von Trier ανεβαίνουν στο θέατρο για πρώτη φορά στην Ελλάδα από την ομάδα ProvaT.O. Athens σε διασκευή – σκηνοθεσία Βαγγέλη Λάσκαρη. Η παράσταση είναι αυστηρώς ακατάλληλη για ανήλικους.

«Οι Ηλίθιοι» του Lars von Trier στο θέατρο Vault

Η ταινία γυρίστηκε με βάση τις αρχές του Dogme 95*, το οποίο αποτελεί ένα καλλιτεχνικό μανιφέστο-αντίδραση στην κουλτούρα του Χόλυγουντ, με πρωτεργάτες τον Τrier και τον Vinterberg , που βάζει ουσιαστικά μια «ζώνη αγνότητας» στη διαδικασία δημιουργίας μιας ταινίας: η κάμερα στο χέρι (υποχρεωτικά), γυρίσματα αποκλειστικά σε φυσικούς χώρους, όχι κατασκευασμένα ντεκόρ, όχι τεχνητοί φωτισμοί, κανενός είδους εφέ κ.λ.π.. Ήταν υποψήφια στο φεστιβάλ των Καννών για τον Χρυσό Φοίνικα αν και οι κριτικοί μέχρι και σήμερα συγκρούονται για το αν η ταινία είναι “Αριστούργημα” ή “Σκουπίδι”.

ΥΠΟΘΕΣΗ

Στους “Ηλίθιους” ο Trier καταθέτει ακόμη μια προκλητική ιστορία. Μια ομάδα καλλιεργημένων νεαρών αποφασίζει να αντιδράσει στην κοινωνική πραγματικότητα που βιώνει οργανώνοντας ένα κοινόβιο “ηλιθίων”. Η βασική τους δραστηριότητα αποτελείται από παρεμβάσεις τους στον κόσμο των κανονικών ανθρώπων, με στόχο τις ηθικές αρχές που διέπουν το δυτικό κόσμο. Οι Ηλίθιοι δημιουργούν χάος και αναρχία όπου και αν βρεθούν. Με τις πράξεις τους θα προκαλέσουν, θα σοκάρουν, θα ενοχλήσουν, θα γελοιοποιήσουν τους εαυτούς τους και τους συνανθρώπους τους.

Η ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ

Η μεταφορά της “ιδέας” του Lars von Trier στη θεατρική σκηνή δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίς την απόφαση να δημιουργήσουμε ένα δικό μας σύστημα από κανόνες. Το DOGMA 2020 ακολουθεί κάποιους κανόνες από το δόγμα 95 που έχουν εφαρμογή στο θέατρο και προσθέσαμε και κάποιους που αφορούν εμάς και το θέατρο σήμερα.

DOGMA 2020:

Σκηνικά και είδη φροντιστηρίου πάνω στη σκηνή δεν επιτρέπονται εκτός αν υπάρχουν στο χώρο που γίνεται η παράσταση ή είναι προσωπικά αντικείμενα των ηθοποιών.

Η σκηνή και οι θεατές πρέπει να επικοινωνούν, δεν υπάρχει τέταρτος τοίχος, η σκηνή είναι ενοποιημένη με το χώρο των θεατών.

Ειδικά εφέ δεν είναι αποδεκτά.

Απαγορεύεται η επιπόλαιη δράση. Φόνοι, όπλα κλπ δεν πρέπει να υπάρχουν.

Ο σκηνοθέτης δεν αναφέρεται στους συντελεστές.

Η θεματολογία του έργου πρέπει να έχει κοινωνικό και πολιτικό πρόσημο και να αφορά την κοινωνική κατάσταση σήμερα.

Η παράσταση λαμβάνει χώρα στο εδώ και τώρα και κάθε φορά είναι κατά κάτι τι διαφορετική.

Όταν το έργο είναι γραμμένο από ξένο συγγραφέα δεν μεταφέρουμε τον τόπο και τους χαρακτήρες στην Ελλάδα.

Στην παράσταση οι ηλίθιοι θα έρθουν αντιμέτωποι πάνω στη σκηνή με τους “κανονικούς” ανθρώπους. Η συνύπαρξή τους είναι ένα πείραμα που δοκιμάζει τις κοινωνικές αντοχές, την ανοχή μας στο διαφορετικό, τα όρια της εξτρεμιστικής δράσης και τους λόγους ύπαρξής της. Βάζουμε στο τραπέζι το ερώτημα: Ποιος είναι κανονικός και ποιος ηλίθιος; Επανερχόμαστε στο ερώτημα: Πόσο ηλίθιος μπορείς να γίνεις για αυτά που πιστεύεις; Γελάμε όταν σκεφτόμαστε πως είμαστε περισσότερο ηλίθιοι από όσο νομίζουμε. Τελικά “Οι ηλίθιοι” είναι ένα έργο από ηλίθιους, για ηλίθιους, με θέμα τους ηλίθιους. Όσοι κάνουν θέατρο είναι ηλίθιοι, ο διαφορετικός είναι ηλίθιος, οι άνθρωποι που θέλουν να ζήσουν ελεύθεροι είναι ηλίθιοι. Οι ηλίθιοι είναι μια μειονότητα, όλες οι μειονότητες είναι ηλίθιες. Οι ηλίθιοι είναι οι άνθρωποι του μέλλοντος.

PROVAT.O. ATHENS

Η ProvaT.O. (Prova Theatre Organization) Athens δημιουργήθηκε το 2013 βασισμένη στις αρχές της καλλιτεχνικής κολεκτίβας από τους Βαγγέλη Λάσκαρη (σκηνοθέτης) και Δημήτρη Μαγκλάρα (ηθοποιός). Προηγούμενες δουλειές τους είναι: “O συγγραφέας” του Τιμ Κράουτς, “Μάρτυρας” του Marius von Mayenburg, “Πείνα” του Χαράλαμπου Γιάννου, “Frozen” της Bryony Lavery, “Μια μέλισσα τον Αύγουστο” του Θοδωρή Αθερίδη, “Mr. Kolpert” του David Gieselmann, “Τα τέσσερα τετραγωνικά” της Άρτεμις Μουστακλίδου, “Nord-Ost, μέρες που ξεχάστηκαν” του Torsten Buchsteiner, “Jack and Jill, ένα ρομάντζο” της Jane Martin.