Οι γριές που μαζεύουν την τσουκνίδα: Από τον Νοέμβριο στο θέατρο Σταθμός

Η παράσταση της Πειραματικής Σκηνής του Θεσσαλικού Θεάτρου, σε έρευνα, δραματουργική επεξεργασία και σκηνοθεσία του Κωσταντίνου Ντέλλα, έχοντας πραγματοποιήσει από τον Μάρτιο του 2023 ένα μεγάλο αριθμό παραστάσεων σε Θεσσαλία και Μακεδονία, έρχεται στην Αθήνα και το Θέατρο Σταθμός.

Οι γριές που μαζεύουν την τσουκνίδα: Από τον Νοέμβριο στο θέατρο Σταθμός

Μετά την εξάντληση όλων των εισιτηρίων από τη δεύτερη κιόλας εβδομάδα των παραστάσεων τους, η υποψήφια καλύτερη παράσταση ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ για το 2023 – σύμφωνα με την Ελληνική Ένωση Κριτικών θεάτρου και Παραστατικών Τεχνών – ” Οι γριές που μαζεύουν την τσουκνίδα ” συνεχίζει στη σκηνή του Θεάτρου Σταθμός για έναν νέο κύκλο δέκα τελευταίων παραστάσεων.

Η παράσταση αποτελεί μια σκηνική προσέγγιση του γυναικείου σώματος της τρίτης ηλικίας και της σύνδεσης του με τη λαϊκή μαγεία, τη μαγειρική και τις τελετουργικές πρακτικές. Αφετηρία, η περιοχή της Θεσσαλίας και η παράδοσή της στις μαγικές πρακτικές που θέλει τις μάγισσες της περιοχής να έχουν παραλάβει τις μυστικές δεξιότητές τους από τη Μήδεια και να ειδικεύονται στο κατέβασμα του φεγγαριού,

γνωστό και ως «το άρμεγμα του φεγγαριού». Οδηγήτριες σε αυτό το μυστικό ταξίδι, τρεις θηλυκές μορφές που συναδιαλέγονται μεταξύ του οικείου και του αρχετυπικού, της ακίνδυνης «γιαγιάς» και της επικίνδυνης θεραπεύτριας και μιλάνε για τις ζωές τους, γι’ αυτά που έμαθαν από τις παλιές. αυτά που έπαθαν ως γυναίκες και αυτά που παραδίδουν στις επόμενες.

Περνώντας τη ζωή τους στη σκιά της κυρίαρχης ανδροκρατικής εξουσίας, οι γυναίκες της περιφέρειας του 19^ου και 20^ου αιώνα παρέμεναν σε μεγάλο ποσοστό στο περιθώριο χωρίς να μπορούν να έχουν λόγο στις αποφάσεις που ήταν αποκλειστικά δικαίωμα των ανδρών.

Στον Θεσσαλικό χώρο, πέρα από τις υπόλοιπες εργασίες, με τις οποίες συνέβαλαν στην οικονομική παραγωγή της οικογένειας και της κοινότητας ως εργάτριες στα χωράφια, είχαν και την ευθύνη της τροφοδότησης των μελών της οικογένειάς τους, πάντα όμως εντός του οίκου. Έτσι, ανέπτυξαν ένα μυστικό κώδικα, μια λανθάνουσα εξουσία, που στηριζόταν στη χρήση της μαγείας και της τεχνογνωσίας των βοτάνων, τα λεγόμενα «πρακτικά», στην ικανότητα του «ξεματιάσματος» και άλλων δεξιοτήτων, μέσα από τη χρήση των υλικών που χρησιμοποιούσαν και στη μαγειρική, τα βότανα και τα χόρτα της περιοχής, το λάδι, το νερό και το αλεύρι.

Αυτές οι «Γυναίκες της Γης» που έμεναν αόρατες χρόνια ακόμα και για τους ερευνητές – αφού δεν θεωρούσαν άξιο καταγραφής τον λόγο μιας γυναίκας για την ιστορία ενός τόπου- προσεγγίζονται σκηνικά από τρία αρσενικά νεαρά σώματα, επιχειρώντας να φέρουν στη σκηνή το προσωπικό και συλλογικό αφήγημα του οικείου γηρασμένου θηλυκού σώματος. Με εκφραστικά εργαλεία τις πρώτες ύλες της τελετουργικής διαδικασίας, τη μεταμφίεση, τη μάσκα και τον συντονισμό του λόγου και του σώματος, οι τρεις ηθοποιοί επιδίδονται σε ένα καταιγιστικό storytelling που ταξιδεύει από τις Μεταμορφώσεις του Οβίδιου και τα Φαρσάλια του Λουκανού μέχρι τη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία του Θωμά Ψύρρα, από παλιότερες αφηγήσεις, συνταγές και ιατροσοφικούς κώδικες του 19ου αιώνα, μέχρι σύγχρονες συνεντεύξεις που έγιναν κατά τη διάρκεια των παραστάσεων στη Θεσσαλία.

Η παράσταση Οι γριές που μαζεύουν την τσουκνίδα, αποτελεί ένα work in progress πάνω στο διάλογο της παραστασιακής τέχνης με την κοινωνική ανθρωπολογία με βασικούς άξονες τους κοινωνικούς ρόλους και τις έμφυλες διαστάσεις της τροφής και των λαϊκών μαγικοθρησκευτικών πρακτικών. Το θεατρικό κείμενο μεταλλάσσεται και επαναπροσδιορίζεται διαρκώς, καθώς τροφοδοτείται από τον όγκο των συνεντεύξεων που υλοποιούνται παράλληλα με τις παραστάσεις. Το κοινό καλείται να συμμετάσχει στην έρευνα και, εφόσον το επιθυμεί, να συμβάλλει στη συνέχιση της καταγραφής της προφορικής ιστορίας που έχει ήδη ξεκινήσει από την αρχή των παραστάσεων.