Ο πρόεδρος του Stama Νάσος Γαβαλάς και CEO της Mint έδωσε μία εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη στο travelgirl.gr και μίλησε για το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Τουρισμού που αφορά στο λειτουργικό πλαίσιο για τα ακίνητα, για την κόντρα μεταξύ των ξενοδόχων και των ιδιοκτητών ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωση που δε λέει να κοπάσει, για το στεγαστικό αλλά και τα ζητήματα που πρέπει άμεσα να λυθούν και αφορούν στους ιδιοκτήτες ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Ο πρόεδρος του Stama Νάσος Γαβαλάς στο travelgirl.gr: Tο νομοσχέδιο του Υπ. Τουρισμού μοιάζει με ένα ακόμη… παιχνίδι ρυθμίσεων!
Επιπλέον ο κ. Γαβαλάς αναφέρθηκε στο πρόβλημα του υπερτουρισμού και στους περιορισμούς που επιχειρήθηκαν να τεθούν στα airbnb στο κέντρο της Αθήνας.
Το νομοσχέδιο του Υπουργείου Τουρισμού εισάγει ένα σαφές και λειτουργικό πλαίσιο για τα ακίνητα που προσφέρονται για βραχυχρόνια ενοικίαση, θέτοντας κατευθυντήριες γραμμές για τη διασφάλιση της ποιότητας και της ασφάλειας. Μια πρώτη εκτίμηση από σας και αν θεωρείτε δίκαιο το πλαίσιο.
Είναι καλό που βλέπουμε από τη μια πλευρά μια προσπάθεια βελτίωσης του πλαισίου για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, αλλά από την άλλη, το νομοσχέδιο μοιάζει με ένα ακόμη… παιχνίδι ρυθμίσεων! Η κυβέρνηση το τελευταίο χρόνο έχει επιβάλλει τρία διαφορετικά νομοσχέδια για τη βραχυχρόνια μίσθωση, και το αποτέλεσμα είναι γραφειοκρατία, πολλή αναστάτωση και λιγότερη ξεκάθαρη κατεύθυνση για τους ιδιοκτήτες ακινήτων.
Αρχικά, το σχέδιο νόμου ήταν γεμάτο αυστηρούς περιορισμούς, με μη νομιμοποιημένα ακίνητα να αποκλείονται και, για παράδειγμα, τα ημιυπόγεια και επαγγελματικοί χώροι που είχαν μετατραπεί σε κατοικίες να μένουν εκτός. Ευτυχώς, με κάποιες παρεμβάσεις από εμάς, το πλαίσιο έγινε πιο ρεαλιστικό. Χρειαζόμαστε ένα σταθερό και ξεκάθαρο πλαίσιο που να προστατεύει τους επενδυτές, αλλά να μην δημιουργεί συνεχώς ανασφάλειες με αλλαγές και γραφειοκρατικές ασάφειες.
Εδώ και αρκετό καιρό υπήρχε μία κόντρα μεταξύ των ξενοδόχων και των ιδιοκτητών ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης. Εξομαλύνθηκε μετά από την ψήφιση του Νομοσχεδίου;
Η κόντρα των ξενοδόχων κατά των ιδιοκτητών βραχυχρόνιας μίσθωσης σίγουρα κρατάει χρόνια, και δεν νομίζω να τελειώσει άμεσα. Οι ξενοδόχοι, βλέπεις, αντιδρούν όπως οι οδηγοί άμαξας όταν εμφανίστηκαν τα πρώτα αυτοκίνητα. Παρά το γεγονός ότι οι ξενοδοχειακές πληρότητες συνεχώς σπάνε ρεκόρ και η μέση τιμή ανά διανυκτέρευση συνεχώς αυξάνεται, εξακολουθούν να θεωρούν τη ξενοδοχειακή διαμονή ως το μοναδικό μοντέλο. Οπότε μιλάμε για μια αλλαγή, που τους τρομάζει και θίγει τα συμφέροντα τους που ήταν παγιωμένα για πολλές δεκαετίες. Είναι σημαντικό όμως να καταλάβουμε ότι όσο περισσότερες επιλογές υπάρχουν, τόσο περισσότερο τουρισμό και έσοδα θα έχουμε συνολικά. Δεν είναι μόνο οι ξένοι τουρίστες που χρειάζονται ποικιλία στις επιλογές διαμονής – ίσα-ίσα, για μας τους Έλληνες με περιορισμένα εισοδήματα είναι απολύτως απαραίτητα να δίνονται τέτοιες δυνατότητες. Μην ξεχνάς, Μαρκέλλα, αν οι επιλογές περιοριστούν, οι διακοπές μας μπορεί να καταλήξουν μόνο στο χωριό της γιαγιάς!
Βασικά, θα ήθελα να συμβουλεύσω τους ξενοδόχους: “Πάρτε ό,τι καλό έχει να προσφέρει η βραχυχρόνια μίσθωση και προσαρμόστε το στις δικές σας υπηρεσίες. Όλοι είναι νικητές όταν αφήνουμε το κοινό να έχει επιλογές.
Υπάρχουν περιοχές, όπως για παράδειγμα το κέντρο της Αθήνας, που λόγω των airbnb, δημιουργήθηκε σοβαρό ζήτημα στον κόσμο που ήθελε να βρει σπίτι. Θεωρείτε ότι με το νομοσχέδιο αυτό θα αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα;
Απ’ την αρχή ήμουν πολύ απαισιόδοξος σχετικά με την ηχηρή «ενέργεια» της κυβέρνησης για το στεγαστικό, γιατί το βλέπω σαν μία σπασμωδική αντίδραση χωρίς πραγματική κατανόηση των δεδομένων της αγοράς.
Δεν είναι το θέμα ότι δεν έχουμε σπίτια – είναι ότι τα σπίτια που υπάρχουν είναι πανάκριβα για τον μέσο Έλληνα. Αν βάλεις φίλτρο από 1.300 ευρώ και πάνω, θα βρεις χιλιάδες ακίνητα και με πολύ καλό value for money. Το θέμα είναι, ποιος μπορεί να πληρώσει αυτά τα ενοίκια;
Άρα, με απόλυτα κοινωνικοοικονομικούς όρους, κατά την άποψη μου αυτό είναι πρωτίστως ένα πρόβλημα εισοδημάτων των Ελλήνων (που ακόμη είναι χαμηλότερα από το 2008, όταν όλη η Ευρώπη και τα Βαλκάνια το μέσο εισόδημα έχει αυξηθεί σημαντικά) και όχι τόσο προσφορά στέγης.
Φυσικά ότι υπάρχουν περίπου 750.000 κλειστά ακίνητα, όχι μόνο δεν βοηθάει αλλά εντείνει το πρόβλημα της προσφοράς, στο οποίο -δυστυχώς και πάλι- οι ενέργειες της κυβέρνησης πάνω σε αυτό ήταν καθαρά για εντυπώσεις και όχι ουσιαστικά να δώσουν κίνητρα σε ιδιοκτήτες να ανοίξουν τα ακίνητά τους.
Οπότε προσωπικά, δεν πιστεύω πως το νομοσχέδιο θα λύσει το θέμα αν δεν σταθούν στα κύρια αίτια του στεγαστικού προβλήματος και δώσουν ρεαλιστικές λύσεις.
Από την πλευρά σας ποια είναι τα κυριότερα ζητήματα που πρέπει άμεσα να λυθούν και αφορούν στους ιδιοκτήτες ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης;
Οι βασικές ανησυχίες που πρέπει να λυθούν για τους ιδιοκτήτες είναι τρία, και όλα μας αφορούν:
Πρώτον, όχι άλλες νομοθετικές ρυθμίσεις από ανθρώπους που δεν έχουν ιδέα για την αγορά μας. Οι συνεχείς παρεμβάσεις φέρνουν μόνο απορρυθμίσεις, σαν να προσπαθούμε να οδηγούμε σε δρόμο με διαρκείς αλλαγές των κανόνων.
Δεύτερον, χρειαζόμαστε λιγότερη γραφειοκρατία και πολύ περισσότερη απλότητα. Η τεχνολογία υπάρχει, και η συμμόρφωση στις βραχυχρόνιες μισθώσεις είναι απόλυτη. Αντί να δημιουργούμε πολύπλοκες διαδικασίες, θα έπρεπε να υιοθετήσουμε ίδιες λογιστικές διαδικασίες με τους ξενοδόχους – να κάνουμε τα πράγματα απλά και κατανοητά.
Τρίτον, δεν πρέπει να έχουμε εκπλήξεις που ανατρέπουν τις νόμιμες επενδύσεις. Είναι άδικο και επικίνδυνο όταν ένας επενδυτής ή ένας πολίτης δεν ξέρει ποια απαγόρευση θα καταβάλλει ένας κρατικός φορέας λίγους μήνες μετά την επένδυσή του.
Με λίγα λόγια, το κλειδί είναι να δημιουργήσουμε ένα σταθερό και διαφανές περιβάλλον, χωρίς συνεχείς αλλαγές που απορυθμίζουν τη λειτουργία του κλάδου μας. Έτσι, όλοι θα επωφεληθούν – οι επενδυτές, οι ιδιοκτήτες και, τελικά, και ο τουρισμός στην Ελλάδα.
Υπάρχει τελικά πρόβλημα υπερτουρισμού στην Ελλάδα;
Για να θέσουμε τα πράγματα ξεκάθαρα: Η Ελλάδα δεν έχει πρόβλημα υπερτουρισμού. Είναι παράλογο να συγκρίνουμε μία ολόκληρη χώρα, την Ελλάδα, με τη Βαρκελώνη -που έχει το περίπου το μέγεθος της Θεσσαλονίκης και όντως πρόβλημα υπερτουρισμού. Τα δεδομένα είναι διαφορετικά. Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις αποτελούν μόνο περίπου το 2,5% του συνολικού αποθέματος, οπότε κάθε σκέψη επιβολής αυστηρών περιορισμών μοιάζει περισσότερο με ψηφοθηρική χειρονομία ή ταχυδακτυλουργία για να μετατοπιστεί η προσοχή από το πραγματικό πρόβλημα.
Βλέπουμε και σε χώρες του εξωτερικού ότι έχουν τεθεί περιορισμοί στα airbnb. Το ίδιο εφέτος επιχείρησαν και στο κέντρο της Αθήνας. Ποια είναι η γνώμη σας;
Θα σου πω κάτι που έμαθα τα τελευταία χρόνια που μιλάω με υπουργούς, ειδικούς συμβούλους και τοπικούς άρχοντες: σαν χώρα λειτουργούμε από σύμπτωση! Δεν μπορείς να φανταστείς ποιοι παίρνουν τις αποφάσεις και με πόση έλλειψη δεδομένων. Ομοίως, κι εδώ, κάποιοι θεώρησαν ότι πρέπει να σταματήσει η δραστηριότητα της βραχυχρόνιας μίσθωσης στην περιοχή της Ομόνοιας ή στο Μεταξουργείο ώστε όλοι μας να μπορούμε να μετακομίσουμε εκεί. Μα είναι δυνατόν; Αυτοί που το σκέφτηκαν, έχουν καμία ιδέα πως είναι η Ομόνοια και οι τριγύρω γειτονιές, όπου από το πρωί κείτονται ηρωινομανείς στους δρόμους, και κάθε είδους πορνεία γίνεται σε κάθε στενό;
Φανταστείτε πως θα μπορούσαν να είχαν αλλάξει αυτές οι γειτονιές αν πχ επέτρεπες μόνο Ομόνοια και Μεταξουργείο. Θα μεταμορφώνονταν κτίρια, θα άλλαζαν όψεις, θα έπαιρναν ξανά ζωή εγκαταλελειμμένα κτίρια, με αποτέλεσμα ένα σωρό επιχειρήσεις να ανοίξουν για να εξυπηρετήσουν τον κόσμο που θα άρχιζε να κυκλοφορεί. Αυτές οι επιχειρήσεις θα ωθούσαν τον δήμο να ασχοληθεί με την καθαριότητα, και την αστυνομία να κάνει περισσότερες περιπολίες. Αποτέλεσμα: σε ένα χρόνο από τώρα, ένα νέο προσβάσιμο από όλους κέντρο θα είχε δημιουργηθεί, στο οποίο οι νομοθέτες θα μπορούσαν πράγματι να επισκεφθούν.
Συνοψίζοντας, αντί να μιμούμαστε αυστηρούς περιορισμούς όπως κάποιες άλλες χώρες -που στις περισσότερες περιπτώσεις δεν έχει φέρει κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα στη μείωση τιμών των ακινήτων- πρέπει να λάβουμε υπόψη τα ελληνικά δεδομένα και να διασφαλίσουμε ότι οι πολιτικές μας δεν θα απομακρύνουν τους επενδυτές αλλά θα προστατεύουν το ενδιαφέρον του μέσου Έλληνα για προσιτή στέγαση.
Κάποιοι θεωρούν ότι ο επισκέπτης που επιλέγει να μείνει σε airbnb δεν είναι αυτός που θα ξοδέψει πολλά κατά τη διαμονή του στη χώρα μας. Ποια είναι η δική σας άποψη;
Ακριβώς το αντίθετο! Οι επισκέπτες που επιλέγουν βραχυχρόνια μίσθωση (Airbnb) ξοδεύουν σημαντικά περισσότερα, διότι ζουν την τοπική εμπειρία στο έπακρο. Δεν συγκρίνονται σε καμία περίπτωση με τους διαμένοντες σε μεγάλα ξενοδοχεία ή φυσικά τα all-inclusive πακέτα. Εδώ το χρήμα κυλάει σε τοπικές επιχειρήσεις, παραδοσιακές ταβέρνες και μικρές υπηρεσίες που δίνουν ζωή στην πόλη. Σχεδιάζουμε, σε συνεργασία με τη ΓΕΣΕΒΕΕ, μια μεγάλη έρευνα για να καταγράψουμε πόσα και που ξοδεύει κάποιος που διαμένει σε κατάλυμα βραχυχρόνιας μίσθωσης. Με αυτόν τον τρόπο, θα μπορέσουμε με πραγματικά δεδομένα να αποδείξουμε ότι η βραχυχρόνια μίσθωση είναι ένας βασικό μοχλός ανάπτυξης όλης της τοπικής αγοράς.