Η Νάξος εκτός από τις παραλίες της έχει ένα βιομηχανικό μνημείο το οποίο συγκαταλέγεται από τα κορυφαία της χώρας και δεν είναι ευρέως γνωστό. Πρόκειται για τον εναέριο που βρίσκεται στην Μουτσούνα, έναν παραλιακό οικισμό στα ανατολικά παράλια του νησιού με περιορισμένες λιμενικές εγκαταστάσεις. Αποτελούσε μέχρι αρχές της δεκαετίας του 80 κυρίως εμπορικό όρμο εξαγωγής σμύριδας.
Ο εναέριος από το χθες στο σήμερα
Στη Μουτσούνα καταλήγει το εναέριο σύστημα μεταφοράς σμύριδας ο «εναέριος» όπως λέγεται τοπικά, από τα σημεία εξόρυξης όπου και το μετάλλευμα ζυγίζεται και στη συνέχεια φορτώνεται προς εξαγωγή σε φορτηγά πλοία που προσεγγίζουν εκεί. Η Μουτσούνα είναι συνδεδεμένη με την ιστορία του σμυριγλιού στον 20ο αιώνα. Το λιμάνι της ήταν το κέντρο φόρτωσης του σμυριγλιού, σε εποχές, ιδιαίτερα μέχρι το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οπότε το σμυρίγλι ήταν ένα βασικό εξαγώγιμο προϊόν της Ελλάδας.
Στη διαδρομή από τ’ Απεράθου προς τη Μουτσούνα,-12 χιλιόμετρα- έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσω την πορεία του «Εναέριου», του εναέριου σιδηρόδρομου, που μετέφερε το σμυρίγλι από τις στοές της εξόρυξης του, μέσα στα βουνά, μέχρι τη σκάλα φόρτωσης στο λιμάνι της Μουτσούνας.
Ο εναέριος σιδηρόδρομος των σμυριδωρυχείων της Νάξου συγκαταλέγεται ανάμεσα στα κορυφαία βιομηχανικά μνημεία της Ελλάδας.
Σήμερα, η Μουτσούνα είναι κυρίως ένας τουριστικός προορισμός, ο οποίος μπορεί ν΄ αποτελέσει και το κέντρο για περαιτέρω εξερεύνηση των Ανατολικών και Νότιο-ανατολικών ακτών της Νάξου, με τις πανέμορφες και σχετικά παρθένες ακόμα ακρογιαλιές και το μαγευτικό τοπίο, που συνδυάζει τα βουνά, τη θάλασσα και απέναντι, τις αναδυόμενες Μικρές Κυκλάδες. Το χειμώνα στη Μουτσούνα οι μόνιμοι κάτοικοι είναι περίπου είκοσι οικογένειες -μερικοί είναι συνταξιούχοι αλλά και Δημόσιοι υπάλληλοι-που ασχολούνται με τη γεωργία, την αλιεία και την κτηνοτροφία.
Στην παραλία συνάντησα την Μαρία Σαρρή ιδιοκτήτρια της πιο φημισμένης ψαροταβέρνας της Νάξου, το apanemi. Εκεί λοιπόν μου μίλησε για τον εναέριο και την ιστορία του.
Πώς να πας
Απο τη Μουτσούνα και λίγο μετά τα Λιγαρίδια υπάρχει χωματόδρομος μέτριος ο οποίος μας οδηγεί μέσω Δανακού απο κοντινότερο δρόμο προς το κέντριο του νησιού και απο εκεί στην Πόλη της Νάξου. Από Μουτσούνα και με σύγχρονο ασφαλτοστρωμένο δρόμο 20 χιλιομέτρων οδηγούμαστε σε δεκάδες φυσικά λιμανάκια με πεντακάθαρα νερά που καλύπτουν όλα τα γούστα απο ερημιές μέχρι πολυσύχναστες αμμουδερές παραλίες. Μια συμβουλή: Να έχετε φουλ βενζίνη και τη φωτογραφική σας μηχανή έτοιμη!
Ακολουθήστε τη Μαρκέλλα Σαράιχα στα social media
Facebook travelgirl.gr
Instagram @markellasharaiha και