Κύκλος Φραντς Λιστ: Η Φιλαρμόνια Ορχήστρα Αθηνών συναντά τον πιανίστα Βασίλη Βαρβαρέσο

Είναι ένα δυναμικά ανερχόμενο συμφωνικό σύνολο με αισθητή παρουσία σε αίθουσες συναυλιών και σε στούντιο ηχογραφήσεων που ασχολείται συστηματικά με τη νεοελληνική μουσική δημιουργία. Η Φιλαρμόνια Oρχήστρα Αθηνών, με τον Βύρωνα Φιδετζήστο πόντιουμ, επιστρέφει στο Μέγαρο την Τρίτη 16 Οκτωβρίου στις 20:30 πλαισιώνοντας τον πιανίστα Βασίλη Βαρβαρέσο, έναν από τους πιο αξιόλογους σολίστ της νέας γενιάς με διεθνή πορεία, σε μια εξαιρετική συναυλία που εγκαινιάζει τον νέο κύκλο εκδηλώσεων Φραντς Λιστ. Στην Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης θα ακουστούν τρία έργα, αντιπροσωπευτικά της συμφωνικής ιδιοφυΐας του Λιστ, καθώς και ένα έξοχο δείγμα συμφωνικού κοντσέρτου της εθνικής μας σχολής, γραμμένο από τον Μανώλη Καλομοίρη, τον «πρωτομάστορα» που οραματίστηκε μια ελληνική μουσική βουτηγμένη στα νάματα του Λιστ και του Βάγκνερ.

To ετήσιο αφιέρωμα στον Φραντς Λιστ ολοκληρώνεται στις 20 Μαρτίου 2019 και περιλαμβάνει άλλες πέντε συναυλίες με πιανιστικά έργα καθώς και με συνθέσεις για φωνή και πιάνο.

Μουσική και ποίηση χωρίς λόγια…

Όλα τα έργα του προγράμματος έχουν άμεση σχέση με την ποίηση. Ως γνωστόν, αυτό θεωρείται αυτονόητο για το είδος του συμφωνικού ποιήματος, ευρετής και κυριότερος εκπρόσωπος του οποίου κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα είναι ο Λιστ. Το συμφωνικό ποίημα είναι ένα ορχηστρικό έργο που συναρτάται ως προς την έμπνευση ή το περιεχόμενο προς ένα ποίημα ή, γενικότερα, ένα λογοτεχνικό κείμενο.

Το πρώτο έργο, που ανοίγει τη συναυλία, είναι το συμφωνικό ποίημα «Η νυχτερινή πομπή». Αποτελεί το πρώτο από τα λεγόμενα «Δύο επεισόδια από τον Φάουστ του Λέναου» και σχετίζεται προς την ποιητική εκδοχή του εμβληματικού ήρωα όπως αποδίδεται από τον γερμανό ποιητή Nikolaus Lenau [Νικολάους Λέναου] (1802-1850). Στην περίπτωση του συμφωνικού ποιήματος «Όσα ακούει κανείς στο βουνό», η συνάρτηση είναι προς στίχους του Βίκτωρος Ουγκό και προέρχονται από τη συλλογή του «Feuillesd’automne» («Φθινοπωρινά φύλλα»), την οποία ο Λιστ πιθανότατα γνώρισε κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο Παρίσι στα έτη 1830-35.

Τέλος, το συμφωνικό ποίημα «Ουγγαρία», που κλείνει τη συναυλία δεν συναρτάται άμεσα προς το ποιητικό κείμενο, θεωρείται όμως ότι τον ρόλο αυτό παίζει ένα ποίημα, αφιερωμένο στον Λιστ, του ούγγρου ποιητή Martin Vörösmarty, από το έτος 1840. Η μουσική του βασίζεται σε μοτίβα από ένα ουγγρικό ηρωικό εμβατήριο.

Όμως το κεντρικό κομμάτι του πρώτου μέρους της συναυλίας, το «Συμφωνικό κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα» του Μανώλη Καλομοίρη σχετίζεται προς την ποίηση, τη δημοτική, αυτή τη φορά. Πρωτεργάτης και βασικός εκπρόσωπος της Ελληνικής Εθνικής Σχολής, ο Καλομοίρης χρησιμοποιεί στο έργο αυτό το δημοτικό τραγούδι «Ο Λύγκος ο Λεβέντης, ο Αρχιληστής», η μελωδία του οποίου αποτελεί το θέμα των εκτενών παραλλαγών του δεύτερου μέρους.