Η Χίος φημίζεται για τα πανέμορφα παραδοσιακά χωριά της που κρατούν μέχρι σήμερα τη γραφικότητά τους. Ένα από αυτά είναι το Μαστιχοχώρι της Καλαμωτής που βρίσκεται στη νότια Χίο σε απόσταση μόλις 23 χλμ από την πόλη. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα Μεσαιωνικά χωριά του νησιού, κτισμένο στον δεύτερο μεγαλύτερο και πιο εύφορο κάμπο της Χίου.
Καλαμωτή: Το travelgirl.gr σου δείχνει ένα από τα μεγαλύτερα μεσαιωνικά χωριά της Χίου από ψηλά!
Καλαμωτή: Το travelgirl.gr σου δείχνει ένα από τα μεγαλύτερα μεσαιωνικά χωριά της Χίου από ψηλά! Πηγή φωτογραφίας: https://itravelling.gr/
Ο μεσαιωνικός οικισμός έχει την σημερινή του μορφή τουλάχιστον από την περίοδο της θαλασσοκρατορίας της Γένοβας (1346-1566) και προήλθε από τη συνένωση των διάσπαρτων μικρών χωριών που βρίσκονταν στην εύφορη κοιλάδα της ΝΑ Χίου. Ο κύριος σκοπός της δημιουργίας του χωριού ήταν η άμυνα, γι΄ αυτό και το χωριό έμοιαζε με οχυρό και ήταν αθέατο από τη θάλασσα. Μόνο έτσι θα μπορούσαν να αντιμετωπισθούν οι συνεχείς ληστρικές επιδρομές των πειρατών εκείνης της εποχής (7ος έως 14ος αιώνας).
Κύρια στοιχεία της πολεοδομικής οργάνωσης της παλιάς Καλαμωτής ήταν το κλειστό τετράπλευρο σχήμα, το συνεχές και αδιάσπαστο αμυντικό τείχος περιμετρικά, οι στενοί δρόμοι που καλύπτονταν κατά διαστήματα από εγκάρσια τόξα και καμάρες, οι μικρές διαστάσεις των κοινόχρηστων χώρων, η απουσία δένδρων, η πληθώρα εκκλησιών και οι συνεχείς λιθόκτιστες προσόψεις των κατοικιών. Τα περισσότερα από αυτά τα στοιχεία είναι ορατά μέχρι και σήμερα στους επισκέπτες του παλιού οικισμού. Στο κέντρο του οικισμού υπήρχε ένας ψηλός πύργος. Τα σπίτια είναι λιθόκτιστα και τα περισσότερα διώροφα, με το στάβλο και τους βοηθητικούς χώρους στο ισόγειο και την κυρίως κατοικία με τα υπνοδωμάτια στον όροφο. Πάνω από τους δρόμους υπήρχαν δωμάτια σπιτιών που στηριζόταν σε ημικυλινδρικούς θόλους, ενώ τα δώματα όλων των σπιτιών ήταν σχεδόν στο ίδιο ύψος, έτσι ήταν εύκολη η διαφυγή των κατοίκων σε περίπτωση κινδύνου από σπίτι σε σπίτι.
